สถาปัตย์จัดค่าย Vernodoc สร้างแรงบันดาลใจสู่การอนุรักษ์ปีที่ 3

คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น จัดโครงการ Vernadoc หรือ “การสำรวจรังวัดมรดกทางสถาปัตยกรรมพื้นถิ่น ปีที่ 3 ” เพื่อสร้างแรงบันดาลใจและผลักดันให้เกิดความร่วมมือในการอนุรักษ์สถาปัตยกรรมพื้นถิ่น   ณ วัดโพธิ์ชัย และวัดศรีโพธิ์ชัย อำเภอนาแห้ว จังหวัดเลย ในระหว่างวันที่ 27 กุมภาพันธ์ – 1 มีนาคม 2556
อ.อธิป อุทัยวัฒนานนท์ หัวหน้าโครงการ Vernadoc ได้เล่าถึงที่มาโครงการนี้ว่า “วัดโพธิ์ชัย และวัดศรีโพธิ์ชัย อำเภอนาแห้ว จังหวัดเลย เป็นสถาปัตยกรรมพื้นถิ่นที่มีความสำคัญต่อประวัติศาสตร์ของชุมชน  เป็นมรดกสถาปัตยกรรมพื้นถิ่นที่เป็นอาคารสาธารณะ โดยเฉพาะสิมของทั้งสองวัด และหอไตรของวัดศรีโพธิ์ชัย ซึ่งมีอายุกว่าร้อยปี  แต่ในปัจจุบันยังขาดความสนใจ และการตระหนักรู้ถึงความสำคัญจากผู้คนในท้องถิ่น ที่สำคัญคือไม่ได้รับการทำนุบำรุงที่เหมาะสมตามหลักการอนุรักษ์สถาปัตยกรรมโบราณ  คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น มีความมุ่งหมายในการบูรณาการองค์ความรู้จากการเรียนการสอน เข้ากับการบริการด้านวิชาการแก่ชุมชน ซึ่งนำไปสู่การแลกเปลี่ยนเรียนรู้ระหว่างสถาบันการศึกษา ซึ่งมีนักศึกษาเป็นหนึ่งในเครื่องมือสำคัญในการขับเคลื่อนองค์กร และชุมชนที่มีประชาชนเป็นเจ้าของ จึงได้จัดโครงการ “การสำรวจรังวัดมรดกสถาปัตยกรรมพื้นถิ่น วัดโพธิ์ชัย และวัดศรีโพธิ์ชัย อำเภอนาแห้ว จังหวัดเลย”
สำหรับการดำเนินการนั้นได้แบ่งเป็นช่วง ๆ  โดยครั้งแรก เป็นการบรรยายให้ความรู้เทคนิคสำหรับการลงพื้นที่เพื่อสำรวจ รวบรวมข้อมูลพื้นฐาน และรังวัดมรดกสถาปัตยกรรมที่ตั้งอยู่ในพื้นที่ ด้วยวิธีที่เรียกว่า Vernadoc หรือ Vernacular Documentation Camp โดย ผศ.สุดจิต สนั่นไหว ผู้เชี่ยวชาญและมีประสบการณ์ในการทำโครงการ Vernadoc จากคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยรังสิต เมื่อวันที่ 22 มีนาคม 2556  จากนั้น ช่วงวันที่ 27 กุมภาพันธ์ – 1 มีนาคม 2556 เป็นช่วงลงพื้นที่สำรวจและเก็บข้อมูลพื้นฐานของชุมชน  เช่น ประวัติศาสตร์ ข้อมูลทางกายภาพของพื้นที่ รูปแบบการอยู่อาศัยในปัจจุบันที่มีผลต่อการดำรงอยู่ของมรดกสถาปัตยกรรม เป็นต้น รวมถึงการใช้กระบวนการมีส่วนร่วมของประชาชน  การฝึกปฏิบัติการโดยการรังวัดและบันทึกอาคารที่มีคุณค่าทางสถาปัตยกรรม ซึ่งวิธีการนั้นก็คือการเขียนแบบทางสถาปัตยกรรม โดยกิจกรรมนี้ได้บูรณาการกับการเรียนการสอนในวิชาสถาปัตยกรรมพื้นถิ่นของนักศึกษาปริญญาตรี และวิชาการอนุรักษ์มรดกทางวัฒนธรรม ของนักศึกษาปริญญาโท   หลังจากนั้น จะมีการจัดนิทรรศการแสดงข้อมูลและเพื่อให้ความรู้เรื่องการอนุรักษ์อาคารที่เป็นมรดกทางวัฒนธรรม พร้อมปลุกจิตสำนึกในการรักและเห็นคุณค่าของอาคารให้กับสาธารณะชนได้รับทราบในภายหลัง
โครงการ Vernadoc หรือ Vernacular Documentation Camp เป็นโครงการที่ทางคณะได้จัดขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยปีนี้เป็นปีที่  3 ด้วยความมุ่งมั่นของคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มข. ในการส่งเสริมการบูรณาการความรู้ และทักษะจากห้องเรียนสู่การปฏิบัติการจริงในพื้นที่ชุมชน โดยใช้เทคนิคสำหรับการลงพื้นที่เพื่อสำรวจ รวบรวมข้อมูลพื้นฐาน และรังวัดมรดกสถาปัตยกรรมที่ตั้งอยู่ในพื้นที่   ซึ่งจะเน้นการเก็บข้อมูลจริงในพื้นที่ด้วยเทคนิคพื้นฐาน แต่ได้คุณภาพของผลงานในระดับสูง โดยคาดหวังว่านวัตกรรมการเรียนรู้ในพื้นที่ครั้งนี้ นักศึกษาได้ฝึกฝนทักษะในการเก็บข้อมูลและแสดงแบบทางสถาปัตยกรรม เรียนรู้การทำงานเป็นทีมและเสริมสร้างความสามัคคี รวมถึงผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นจากโครงการจะเป็นแรงบันดาลใจให้เจ้าของอาคาร หรือคนในชุมชนเห็นคุณค่า เช่นเดียวกับที่บุคคลจากภายนอกเห็น และร่วมใจกันอนุรักษ์อาคารเหล่านั้นให้คงอยู่ต่อไป และเป็นการสร้างฐานข้อมูลเบื้องต้นทางมรดกสถาปัตยกรรมให้เป็นประโยชน์ในการนำไปใช้ในการวางแผนอนุรักษ์อาคารชุมชนต่อไป
 
พิมพ์ชนก ศรีสุริยะมาตย์ ข่าว
Soft | Photography เอื้อเฟื้อภาพ
Line